سکوبندی آزمایشگاهی به مجموعه عواملی گفته می شود که سبب آماده شدن یک فضای مناسب برای قرار دادن دستگاه ها،کوره ازمایشگاهی الزامات و تجهیزات آزمایشگاهی می شوند در واقع به مجموعه کابینت بندی ها و چیدن میز کارهایی که در هر آزمایشگاهی وجود دارد سکوبندی آزمایشگاهی گفته می‌شود.
سکوبندی آزمایشگاهی
به طورکلی برای رعایت استاندارد سکوبندی آزمایشگاه موارد زیر باید رعایت شود:
- کف، دیوار و سقف آزمایشگاه باید قابل شست و شو بوده و در مقابل مواد شیمیایی و ضد عفونی کننده ها مقاوم باشند.
- درها باید دارای سطوحی صاف، غیر جاذب، قابل شست و شو و مقاوم در برابر مواد شیمیایی باشند.
- میزهای کار آزمایشگاهی باید از وسعت مناسب برخوردار بوده و مجهز به شیر خلاء، شیر گاز، شیر هوا، شیر آب سرد و گرم، فاضلاب و پریز برق ایمن باشند.
- سطوح میز کار آزمایشگاهی باید قابل شست و شو، یکپارچه و مقاوم به مواد شیمیایی و حرارت باشند.
- اتاق ها و محل کار آزمایشگاهی، باید حداقل 3 متر از کف تا سقف ارتفاع داشته باشند و فضای مفید باید برای هر نفر از 12 متر مکعب کمتر نباشد.
- در فضای آزمایشگاه نصب تجهیزات و یا قراردادن اشیاء و محصولات نباید مزاحمتی برای عبور و مرور یا کار کارکنان ایجاد نماید و در اطراف هر دستگاه باید فضای کافی برای انجام آزمایش و نظافت وجود داشته باشد.
- جنس لوله های فاضلاب آزمایشگاهی باید از نوع مقاوم در برابر اسیدها و بازها باشند.
- برای هر اتاق دو در خروجی تعبیه شود ،درها به طرف بیرون اتاق باز شوند ، به طور اتوماتیک بسته گردند و بدون منفذ باشند.
سینک آزمایشگاهی
سینک های آزمایشگاهی ساخته شده از موادی هستند که در برابر اسید و باز مقاوم هستند و همچنین ضد زنگ هستند. جنس این سینک ها از پلی پروپیلن، سرامیک و یا اپوکسی است.
کابینت آزمایشگاهی
کابینت ها و قفسه ها، به عنوان بخشی از فضای انبارش، باید به تعداد کافی در آزمایشگاه موجود بوده و نسبت به مواد شیمیایی، زنگ زدگی و فرسودگی مقاوم باشند.کابینت ها و قفسه های دیواری بایستی به دقت به دیوار نصب شوند و دسترسی به وسایل داخل آن ها به آسانی صورت پذیرد و میزان انباشتگی، متناسب با قابلیت تحمل وزن در آن ها باشد.
از انواع کابینت ها می توان کابینت زمینی، چرخ دار، معلق و دیواری را نام برد.
الزامات فضای داخلی آزمایشگاه
فضای داخلی آزمایشگاه باید از مواد مقاوم و متناسب با دامنه فعالیت آزمایشگاه ساخته شود و در ساخت آن ها باید شرایط زیر در نظر گرفته شود:
- دیوارها، سقف و کف صاف بوده و به سهولت قابل تمیز کردن باشد، کف باید غیر لغزنده ومقاوم به پاک کننده ها و ضد عفونی کننده های مورد استفاده در آزمایشگاه ها باشد.
- طراحی پنجره ها باید به گونه ای باشد که از ورود گرد و غبار پیشگیری کرده و به سهولت تمیز شوند. توصیه می شود کیفیت هوا (دما،رطوبت،ذرات معلق و…) مطابق با انجام آزمون ها و تجهیزات تنظیم شود. بهتر است برای به حداقل رساندن جریان هوا هنگام آزمون، پنجره ها و درها کاملا بسته شوند. به این منظور استفاده از یک سیستم تهویه فیلتردار با مکش مناسب برای ورود و خروج هوا پیشنهاد می شود. در صورت لزوم، محیط آزمایشگاه با استفاده از کرکره بیرونی پنجره یا صفحات شیشه ای مناسب از اثرات مضر اشعه خورشید حفظ شود.
- در هر اتاق آزمون باید محلی برای شستشوی دست در نظر گرفته شود.
- شرایط محیطی شامل منابع انرژی، آب با کیفیت مناسب برای مصارف مورد نظر، روشنایی مناسب، تهویه مناسب، رطوبت و فشار هوا باید متناسب با فعالیت های آزمایشگاه تامین شود.
- میزهای کار و صندلی های آزمایشگاه باید دارای سطوح صاف و غیر قابل نفوذ، از جنس مقاوم و مناسب و به سهولت قابل تمیز و ضدعفونی کردن باشند.
- ضروری است که تمهیدات لازم برای کنترل ورود حشرات و جوندگان موذی به آزمایشگاه در نظر گرفته شود.
نکات مربوط به تجهیزات آزمایشگاه
تجهیزات موجود در آزمایشگاه باید متناسب با دامنه عملکرد آزمایشگاه باشد. آزمایشگاه باید فهرستی از تجهیزات و دستگاه های مورد استفاده را به تفکیک هر بخش تهیه نماید. کلیه تجهیزات آزمایشگاه باید به صورت منحصر به فرد کدگذاری شده و قابل شناسایی بوده و دارای توضیحاتی در ارتباط با روش کار مدون باشند. در سوابق تجهیزات آزمایشگاهی باید موارد زیر ثبت و نگهداری شوند:
- کد شناسایی تجهیزات
- نام سازنده، نوع وسایل و شماره سریال یا شناسه منحصر به فرد
- محل قرار گرفتن و به کار گیری تجهیزات
- شرایط محیطی لازم برای نگهداری تجهیزات
- دستورالعمل سازنده و یا نحوه کار با دستگاه
- سوابق تعمیر و نگهداری و کالیبراسیون تجهیزات و زمان انجام کالیبراسیون بعدی
نکات مربوط به ایمنی آزمایشگاه
نکات و الزامات ایمنی آزمایشگاه یکی از بخش های مهم برای داشتن آزمایشگاهی ایمن و استاندارد است از این رو توجه به نکات زیر بسیار ضروری است.
- جعبه کمک های اولیه شامل چسب زخم، کرم ضد سوختگی، انواع باند پانسمان ، محلول شستشوی چشم،گاز استریل و غیر استریل، بتادین، داروهای اورژانسی باید در محلی مناسب و قابل دسترس در آزمایشگاه موجود باشند.
- سیستم شست و شوی اضطراری و چشم شوی باید قابل دسترسی باشند.
- هودهای مورد استفاده در آزمایشگاه باید به طور دوره ای از نظر کارآیی مورد بازبینی قرار گیرند.
- کارکنان باید از نکات ایمنی هنگام کار با مواد شیمیایی و میکروبی خطرزا مطلع باشند و در صورت ایجاد خطر نحوه پیشگیری از گسترش خطر را بدانند.لازم به ذکر است که در هنگام کار با محلول های شیمیایی، آزمایش باید در زیر هود انجام شود.
- وسایل اطفاء حریق باید در ارتفاع مناسب قرار داشته باشند ، در دسترس باشند و دارای تاریخ اعتبار باشند.
راه های خروج
به هیچ وجه نباید خروجی ها و راهروها مسدود باشند. نباید زباله ها، وسایل ذخیره، لوازم یا مبلمان غیر قابل استفاده را در راه های خروجی و راهروها قرار داد. نباید درهای خروجی مسدود یا قفل شده باشند. باید وسایل آتش نشانی، پتوها، دوش های اضطراری و غیره در معرض دید و در دسترس باشد راه های منتهی به ساختمان نیز باید باز باشند.
- پنجشنبه ۰۳ اسفند ۰۲ ۱۱:۲۷
- ۱۲ بازديد
- ۰ ۰
- ۰ نظر