دستگاه های آزمایشگاه شیمی تجزیه

آزمایشگاه شیمی تجزیه

شیمی تجزیه بخشی از علم وسیع شیمی است که در آن به بررسی و محاسبه واکنش های شیمیایی پرداخته می شود. کوره ازمایشگاهی آن چه در شیمی تجزیه اهمیت دارد، استفاده مناسب از انواع دستگاه های آنالیز است. شیمیست های تجزیه علاوه بر داشتن دانش کافی شیمی، باید بتوانند با دستگاه های آزمایشگاه شیمی تجزیه کار کنند، نتایج را آنالیز کنند و در هنگام برو خطا در دستگاه، رفع عیب آن را آموخته باشند.

در آزمایشگاه شیمی تجزیه به تجزیه شیمیایی آب، تعیین خواص شیمیایی و فیزیکی، تجزیه و شناسایی کاتیون‌ ها و آنیون‌ های سنگ ‌ها و ترکیبات معدنی به روش تیتراسیون و وزن‌ سنجی و اندازه گیری ، سختی آب، pH ،کلراید، سولفات، فسفات می پردازند.

با توجه به آزمایش های هدف هر آزمایشگاه دستگاه های خاصی مورد استفاده قرار می گیرد. معمولا اسپکتروفتومتر، HPLC، GC، هدایت سنج، pH متر، پتانسیومتر، سانتریفیوژ، جذب اتمی، هات پلیت مگنت و میکروپیپت برای آزمایشگاه های تجزیه کاربرد دارند. در ادامه این مقاله رایج ترین دستگاه های آزمایشگاه شیمی تجزیه معرفی می شوند.

دستگاه های آزمایشگاه شیمی تجزیه شامل چه مواردی هستند؟

تعدادی از آزمایش های شیمی تجزیه نیاز به دستگاه های کاملا تخصصی دارند و از طرفی شاید به طور مداوم نیاز به انجام این آزمایش ها نباشد. بنابراین در این موارد برون سپاری پیشنهاد می شود. در حالی که انتخاب و تهیه دستگاهی که به طور روزمره از آن در آزمایشگاه شیمی تجزیه استفاده می شود، بسیار مهم است. با این کار می توان در وقت و منابع مالی به طور قابل ملاحظه ای صرفه جویی کرد. دستگاه های آزمایشگاه شیمی تجزیه که در ادامه درباره آن ها بحث می شود، معمولا کاربرد بیشتری نسبت به سایر دستگاه ها دارند.

ترازو یا بالانس آزمایشگاهی

از دستگاه هایی که بیش از همه اهمیت دارد، ترازو آزمایشگاهی است. در واقع استفاده از سایر دستگاه های آزمایشگاه شیمی تجزیه بدون ترازو آزمایشگاهی امکان پذیر نیست. ترازو های آزمایشگاهی تا دقت 5 صفر به فروش می رسند.

هات پلیت و هات پلیت مگنت

هات پلیت برای حرارت دادن ظرف محتوی نمونه های ازمایشگاهی و انجام واکنش های تحت دما استفاده می شود. هات پلیت مگنت علاوه بر ایجاد حرارت می تواند با استفاده از خاصیت مغناطیسی، محلول نمونه را ضمن حرارت دادن به هم بزند. هات پیلت مگنت در هر آزمایشگاهی از دستگاه های بسیار ضروری است.

دستگاه اسپکتروفتومتر

اسپکتروفوتومتر دستگاهی است که شدت نور جذب شده به وسیله محلول نمونه را اندازه گیری می کند. این اندازه گیری بر اساس تابعی از طول موج انجام می شود. اسپکتروفتومتری روشی است که در ان نور با طول موج و انرژی خاصی به محلول نمونه در سل کوارتزی تابیده می شود. مقدار مشخصی از این نور به وسیله نمونه جذب می شود و با اندازه گیری انرژی عبوری با کمک یک دتکتور، مقدار جذب تعیین می شود. جذب نور به دست آمده به تعیین غلظت محلول نمونه کمک می کند.

این دستگاه کاربرد های بسیاری می تواند داشته باشد و کار کردن با آن بسیار ساده است. اسپکتروفوتومتر ها دارای منبع نور، عدسی، شکاف ها، جایگاه نمونه، مونوکروماتور یا تکفام ساز (صافی یا منشور) و دتکتور یا آشکارساز می باشد.

دستگاه pH متر

pH  متر برای تعیین غلظت یون هیدروژن  در یک محلول کاربرد دارد. اگر این دستگاه با احتیاط استفاده و کالیبر شود، قدرت اسیدی محلول را اندازه گیری  می­کند. pH  متر در هر رشته­ ای از علوم که با محلول سر و کار دارد، استفاده می­ شود. در رشته­ هایی مانند کشاورزی، آب و فاضلاب، خالص سازی و در صنایعی مانند پتروشیمی، کاغذ سازی، غذا، داروسازی، تحقیق و توسعه­ صنایع فلزات و غیره کاربرد دارد. اگر پیش از استفاده از کالیبره بودن پی اچ متر اطمینان داشته باشید، به طور کاملا دقیق می توانید مقدار pH محلول نمونه را اندازه گیری کنید.

دستگاه هدایت سنج

سنجش هدایت الکتریکی یک روش سریع و مطمئن جهت تخمین زدن غلظت یون ها در محلول است. هدایت سنجی در علوم و صنایع کاربردهای متعددی دارد که اندازه گیری غلظت یون ها درمحلول های آبی مهم ترین کاربرد آن به شمار می آید.

این دستگاه بر اساس میزان انتقال جریان الکتریسیته به وسیله یون های موجود در محلول های آبی، اسیدی یا بازی کار می کند. به عبارت دیگر هرچه یون های یک محلول بیشتر باشد، هدایت الکتریکی بیشتری نیز نشان خواهد داد. هدایت سنج از دو الکترود آند و کاتد تشکیل شده است.

حمام آب یا بن ماری

بن ماری دستگاهی است که برای انجام آزمایش­ های سرولوژی،اگلوتیناسیون، غیرفعال سازی، بیولوژی پزشکی و آزمایش­های داروسازی و حتی برای مراحل انکوباسیون صنعتی کاربرد دارد. مایع داخل تانک معمولا آب مقطر است. محدوده­ دمای کاری حمام ­های آب از دمای محیط تا 60 درجه سانتی گراد است. با استفاده از یک درپوش خاص، امکان انتخاب درجه حرارت 100 درجه سانتی گراد نیز وجود دارد. حمام ­های آب با گنجایش 2 تا 30 لیتر ساخته می ­شوند.